“‘Vrouwelijke twijfel als antigif’

‘Vrouwen willen alles, maar ze zijn er niet voor gemaakt.’ MO*columniste Fei Lauw houdt haar hart vast bij manfluencers die de 'mannelijke energie' willen herstellen met seksisme, agressie en discriminatie. ‘Je puber weghouden van kwalijke trends en uitspraken is tegenwoordig als een razendsnel spelletje ‘De vloer is lava’.’

Deze podcast is ook te beluisteren:

Educate your sons, die zin las je zeker al wel eens. ‘Voed je zonen op’ slaat niet op neuspeuteren of alstublieft deodorant spuiten. Je vindt het ietwat belerende slotzinnetje vaak bij informerende socialemediaposts over toxische masculiniteit en de onveiligheid waarin vrouwen alweer verkeerden.

Ik lees het zinnetje altijd met een zeker schuldgevoel. Niet omdat mijn puberzoon een toekomstige eikel zou zijn, maar omdat ik niet kan garanderen dat hij het niet wordt, ondanks al mijn beste bedoelingen.

Je kind, in het bijzonder je zoon, weghouden van kwalijke trends en uitspraken die mogelijks zijn onderontwikkelde prefrontale cortex infiltreren, is tegenwoordig als een razendsnel spelletje ‘De vloer is lava’. Als ouder huppel je van stoel naar bank naar kussen, veilige dobbers in een zee van venijnige manfluencers.

Mark Zuckerberg zei vorige maand nog dat hij graag wat meer mannelijke energie wil zien terugkeren op kantoor. Want wat is er mis met een beetje gezonde agressie?

Google ‘verkrachter vrijgesproken’ en je krijgt vlot twee volle pagina’s met recente hits. Over de barman in Elsene, de stiefvader in Deurne, de vastgoedmakelaar in Gent en de politiecommissaris in Aalst. Iemand effectief veroordelen blijkt lastig, bewijzen schieten vaak te kort. Aan de andere kant staan de vrouwen, die veroordeeld worden tot een levenslang trauma.

In een interview met podcastmaker Joe Rogan zei Meta’s CEO Mark Zuckerberg vorige maand nog dat hij graag wat meer mannelijke energie wil zien terugkeren op kantoor. Want wat is er mis met een beetje gezonde agressie?

#metoo en manfluencers

Met dergelijke uitspraken en vonnissen zijn we een nieuw tijdperk verwijderd van #metoo, zo lijkt het. Toen miljoenen vrouwen zich, verspreid over maar liefst 85 landen, met die hashtag uitspraken over het grensoverschrijdende gedrag dat hen ooit al overkomen was, keelde de meer behoudsgezinde burger dat de slinger doorsloeg. Dat we ze heus niet allemaal moeten geloven, die aandachtshoeren.

Een vrouw is niet immuun voor leugens vertellen, dat spreekt. Net zoals ‘niet alle mannen’ ... (vul zelf in) zijn. Generalisaties houden doorgaans geen stand, ongeacht je geslacht. Maar dat nam niet weg dat het er heel, heel veel waren. En die heel, heel veel vrouwen werden eindelijk gehoord en geloofd. Ze sloegen een Weinsteinvormig gat in de mediawereld, voorbeelden werden gesteld en er kwam eindelijk een einde aan een zekere vorm van straffeloosheid.

Het lijkt er op dat de slinger stilaan comfortabel terugkeert. Dat we brutaal worden teruggedwongen van onze stappen voorwaarts op het vlak van gendergelijkheid en genderrechtvaardigheid, op inclusie. En dat hebben we niet in het minst te danken aan de manfluencers, mannen die propaganda maken voor de vergane orde der Mannelijke Hegemonie.

Onschuldig? Dat hangt af van de ontvanger. Wie worstelt met het leven of in puberale vertwijfeling verkeert, gelooft zelfs het gebazel van de dagelijkse online horoscoop. En laat onze snelle, steeds harder wordende prestatiemaatschappij nu net heel veel onzekere jongelingen genereren. We mogen ook niet onderschatten hoe zo’n influencers de publieke opinie helpen bepalen. Met honderdduizenden volgers verspreid je al eens het een en ander.

De Jordans

Recent hadden het lief en ik zin in een klassieker, een comfortabele, “oude” film. De keuze viel op The Wolf of Wall Street uit 2013, een film gebaseerd op het professionele leven van effectenmakelaar Jordan Belfort. Ik herinnerde me de film als hilarisch, maar ditmaal had ik moeite om hem uit te kijken. Niet alleen is de humor – wat een non-stop hysterisch getier is me dat – achterhaald, maar de boodschap van Jordan en de zijnen kwam ijzingwekkend dicht bij de hedendaagse “mannelijke” realiteit. Of althans, hetgeen ze nastreven: vrouwen als lustobject, thuis met de kinderen, een man moet stoer, fit en rijk zijn, een man laat zich niet leiden door emotie.

Van de ene Jordan naar de andere: de Canadese, eloquente psycho(loog), Jordan Peterson. Een moeilijke, want de man is een slimme aal. In zijn woorden is hij een “traditionalist” inzake man-vrouwverhoudingen.

Hij baseert zich voor zijn theorieën voornamelijk op de biologische verschillen tussen mannen en vrouwen, ook in het dierenrijk. Hij haalt als een cherrypicker nec plus ultra feiten aan die zijn theorie over de man-vrouwverhouding en de mannelijke wereldorde moeten bevestigen. Tegelijk spreekt hij zich bevestigend uit over de herverdeling van rijkdom naar mensen in armoede en is hij pro universele gezondheidszorg. Je ziet, het net dat hij uitgooit zou qua breedte België kunnen overspannen.

Waar mensen vroeger naar de biecht of naar de misviering gingen, storten ze zich nu op therapie en/of een influencer.

Hij weet bovendien heel goed wat er leeft in de maatschappij en speelt in op de emotie. Hij knutselt en plakt met de grote heersende onzekerheid en verwarring: alles gaat heel snel. De digitalisering, AI, de genderdiscussie, het vrijmoedige feminisme. Het is verdomd lastig om mee te zijn en niet geconfronteerd te worden met je onwetendheid en bijgevolg onzekerheid.

Ben je een man in een moeilijke fase in je leven, zoals een scheiding of rouwperiode? Dan is Peterson de beste vriend die je nooit had. Hij kan bovendien terugplooien op zijn eigen lijdensweg, een pad vol vertwijfeling en teleurstelling en ja, zelfs zelfmoordgedachten. Hij snapt je. Ook hij ging op zoek naar energiebanen, mythische verhalen en spirituele wegwijzers. Ook hij raakte teleurgesteld toen bleek dat alles ongegronde quatsch was.

Mensen zoals Peterson vullen het gat waar religie ooit zat. Waar mensen vroeger naar de biecht gingen, of naar de misviering voor de wekelijkse dosis maatschappelijke en menselijke inzichten over je naaste helpen en zo, storten ze zich nu op therapie en/of een influencer. Nadat hij je bevestigt in je emoties en beleving, gaat Peterson je vertellen dat woke een virus in de hersenen is, dat echte mannen zus zijn en echte vrouwen zo, zoals de natuur bepaald heeft.

Ik belandde godbetert bij een klinisch psycholoog die het werk van Peterson duidelijk goed bestudeerd had. Hoewel ik kwam om over mijn burn-out te raken, stuurde hij het gesprek binnen de vijf minuten naar woke en het feminisme. ‘Vrouwen zeggen dat ze alles kunnen en gelijkheid willen en de jobs van mannen kunnen doen. Maar je ziet ze niet solliciteren in de bouw, hé?’, vroeg hij triomfantelijk.

Verder consult met de man was overbodig, hij liet toen al merken waar mijn burn-out volgens hem aan te wijten was. ‘Vrouwen willen alles, maar ze zijn er niet voor gemaakt.’

Doe eens normaal

Echte mannen, zo propageren de manfluencers, eten steak. Daarna staan ze in de fitness als een bende parkieten voor de spiegel te flexen. Ze zijn mee met tech en investeren in crypto. Ze zijn rijk, of ambiëren minstens een co-eigenaarschap van een Lamborghini. Ze vertellen hier gewichtig over in hun podcast. De een al wat gematigder dan de ander. Sommigen komen niet verder dan een aaibaar traditionalisme: de man moet brood op de plank brengen en zijn vrouw beschermen. Wat ze nastreven zijn zaken die hen moeten behoeden van af te glijden in de moderne chaos, waarin een man geen man meer kan zijn en iedereen tegenwoordig een label heeft.

Ik snap het, het is lastig. Enkele jaren geleden was het enkel glutenintolerantie en HSP. Nu kun je geen rayon van de supermarkt uitwandelen of je bent iemand tegengekomen die ‘iets’ is: een vegan, een adhd’er, iemand op het spectrum, een hoogbegaafde, een non-binaire, een transseksueel, een ambivert. ZIJN ER GEEN NORMALE MENSEN MEER?

De profeten van de mannelijke energie willen de verhoudingen herstellen met behulp van seksisme, agressie en discriminatie.

Het ding is dat het nieuwe normaal, ook gewoon dat is: normaal. Geef toe, de gedachte dat het zogeheten neurotypische brein een eenduidig, gelijk werkend brein voor élke mens zou moeten betekenen, terwijl we zonder gemor wel aanvaarden dat er volgens Jung zestien persoonlijkheidsstypes zijn, is toch minstens bizar. Dat gender meer is dan man en vrouw en hoe je staat in je seksualiteit ook niet kan gedicteerd worden. Het zijn dezelfde mensen die roepen dat de maatschappij te betuttelend geworden is: laat mensen toch eens gewoon doen, ze leren wel. Exact, ja. Laat mensen toch eens gewoon doen. En zijn.

Het wringt omdat al die mensen met een label de gekende orde op stelten zetten. Alsof er ineens nieuwe letters in het alfabet staan. Misschien daarom dat Peterson en de zijnen zo gebrand zijn op netheid, op strak in het pak zitten en je kamer opruimen. Het is de veruiterlijking van hun antwoord op de chaos en verwarring die ze vanbinnen voelen, omdat ze hun plek in die nieuwe orde nog niet gevonden hebben.

Het Tate-perk

Naast Peterson zijn er nog andere bro’s die het helaas minder omfloerst aanpakken. Onderkruipsels zoals Andrew Tate promoten via Youtube misogynie zoals de Aldi haar wekelijkse Knaldi’s aanprijst. En niemands zoon zal ervan bespaard blijven, tenzij je op een godverlaten plek woont zonder internetverbinding. Hij kruipt je woonkamer binnen via de smartphone, sijpelt langs de lippen van vriendjes, wasemt uit de oksels van het wereldwijde web. Zelfs de taalbarrière kan je bloedje niet meer beschermen, want Nederlandse manfluencers apen hem, hetzij ietwat gematigder, al na.

Tate heeft vrouwen, snelle wagens, hij flirt met de wet. De man belichaamt succes en zelfzekerheid. Mannen twijfelen niet en dat promoten de manfluencers ook: professionals nemen ingrijpende beslissingen in een fractie van een seconde. Think fast! Wees overtuigd van jezelf! Dat is mannelijke energie! Twijfel hoort er niet bij, laat dat maar bij de vrouwen. Vrouwen die, ik geef het toe, nog steeds te vaak twijfelen aan zichzelf en een gigantisch imposter syndrome met zich meezeulen.

Dat is ons opgelegd, vergis je niet. Je kunt wel raden door wie. Jonge mannen zoeken echter die rotsvaste overtuiging en zekerheid. Begrijpelijk in deze supersonische, gepolariseerde wereld die alsmaar meer gericht is op verdienste en hen tegelijk vertelt dat zij niet meer de heersende macht zullen zijn. Dat hun toekomst en jobzekerheid wel eens gekaapt kan worden door een v/x.

De profeten van de mannelijke energie, zoals Zuckerberg, Trump, Musk, Tate en hun verwaterde afkooksels, willen de verhoudingen herstellen met behulp van seksisme, agressie en discriminatie.

Dubito, ergo cogito

‘Voed je zonen op’, en dat doen we. De opvoeding van eender welk kind gaat niet zonder slag of stoot. We leven bovendien in een tijd waarin we elke dag ijveren tegen sociaal, emotioneel en professioneel belemmerend hokjesdenken, en onze kinderen dat piepjong willen bijbrengen. Je kunt roze dragen, je mag lang haar, je kunt voetballen, en huilen is oké. Ik kan oreren en ik kan de woke-moeder zijn zoveel ik wil. Maar ik kan niet weten wat mijn twaalfjarige allemaal uitkraamt wanneer ik buiten afluisterafstand ben. Ik kan niet bepalen wie er wat in zijn oor fluistert en wat er ondanks alle ouderlijke toezicht in zijn telefoon sluipt.

En waar hij anderhalf jaar geleden nog smeekte om de dubbele achternaam te mogen hebben, hoor ik nu de stem van de manfluencer achter de schermen. ‘Kinderen moeten de naam van de vader dragen’, zei hij laatst. Ik kreeg een kleine hartverzakking. ‘Toch?’, voegde hij er gelukkig nog aan toe. Ik trek me daaraan op. Zolang hij dingen in vraag stelt, is het oké. Dat wil zeggen dat hij het niet zonder kauwen inslikt. Dat hij durft twijfelen en dus nadenkt. Zolang hij een ‘toch?’ aan ons richt en daarmee de uitnodiging tot dialoog verstuurt, komt het goed.

Toch?