“‘‘Internationale solidariteit is geen nice-to-have’’

De afgelopen week was een horrorweek voor internationale solidariteit. Met een tweet kondigde de rijkste man ter wereld, Elon Musk, aan dat hij ‘brandhout’ ging maken van USAID, het Amerikaanse agentschap voor ontwikkelingshulp. En zo geschiedde: van de ene dag op de andere viel de gigantische Amerikaanse hulpmotor stil.

Kinderen werden weggestuurd uit vaccinatiecentra, voedselbedelingen stopten, aidsremmers werden onthouden aan patiënten, en levensreddende waterwerken stilgelegd. De zowat 10.000 USAID-werknemers werden uit hun emailaccounts gesloten en op ‘technische werkloosheid’ geplaatst.

Terwijl deze schok door de sector raast, kijk ik naar onze Belgische regering. Nemen zij het woord? Zullen zij de kant van de meest kwetsbaren kiezen, aan wie de rijkste regering van de VS ooit, waarin maar liefst 13 miljardairs zetelen, de oorlog heeft verklaard?

Als ik naar MR-voorzitter Georges-Louis Bouchez luister, alvast niet. In een interview met De Morgen verwees hij naar ontwikkelingssamenwerking als belangrijke bijkomende besparingspost. Want wat is het nut van ontwikkelingssamenwerking, behalve om ons ‘christelijk geweten’ te sussen?

Bouchez’ koloniale visie op ‘ontwikkelingswerk’ is niet alleen hopeloos gedateerd, ze is fundamenteel foutief.  Onderzoek toont keer op keer aan, dat internationale solidariteit geen nice-to-have is, maar een keiharde investering in stabiliteit, veiligheid, en mensenrechten. De levensverwachting, geletterdheid, en gezondheidssystemen verbeteren in de partnerlanden. Want waar lokale gezondheidssystemen voldoende robuust zijn, worden pandemieën tijdig opgespoord.

Slecht geïnformeerde uitspraken zoals die van Bouchez zijn niet alleen respectloos, ze zijn ook gevaarlijk.

België levert hier bij uitstek een héél belangrijke bijdrage. Ik denk daarbij aan onze vroege kennis omtrent het hiv-virus, en onze bijdrage aan het opsporen en indijken van ziektes zoals tuberculose (TBC).

Internationale samenwerking stimuleert duurzame economieën in partnerlanden, wat gedeelde welvaart stimuleert. Duurzame waardeketens zijn immers de ruggengraat van strategische sectoren zoals de cacao- en koffiesector, die beiden zwaar onder druk staan door de toenemende klimaatverandering. De Belgische chocolade-industrie is goed voor 14% van onze voedingsindustrie en genereert jaarlijks een omzet van 77 miljard euro. Voor koffie is de haven van Antwerpen ‘s werelds grootste opslagplaats.

Zonder duurzame waardeketens – in belangrijke mate ondersteund door internationale samenwerking – kunnen deze sectoren hun positie niet handhaven. Benieuwd of de voormalige liberale minister voor Ontwikkelingssamenwerking, Alexander De Croo, zich evenzeer verslikte in zijn koffie bij het lezen van de uitspraken van Bouchez. De Croo richtte destijds immers het Beyond Chocolate-platform op, om de chocoladesector te verbeteren en te verduurzamen.

Slecht geïnformeerde uitspraken zoals die van Bouchez zijn niet alleen respectloos, ze zijn ook gevaarlijk. Het terugtrekken van internationale solidariteit kost letterlijk mensenlevens wereldwijd. Dat is al schrijnend genoeg. Maar het ondergraaft ook de economie van ons land, en de veiligheid van haar burgers.